«Πῶς συντελεῖται ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς»
Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου
ΧΕΙΡΑΓΩΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ
[ἀποσπάσματα ἐπιστολῶν]
Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου
ΧΕΙΡΑΓΩΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ
[ἀποσπάσματα ἐπιστολῶν]
Ἡ σωτηρία τῶν ψυχῶν μας εἶναι τό κύριο ἔργο καί ὁ μοναδικός σκοπός τῆς ζωῆς μας. Τίς ψυχές, ὅμως, τίς σώζει ὁ Σωτήρας Χριστός, ὄχι ἐμεῖς. Ἐμεῖς ὁμολογοῦμε μόνο τήν πίστη μας καί δείχνουμε ἔμπρακτα τήν ἀφοσίωσή μας στόν Θεό. Κι’ Ἐκεῖνος μᾶς παρέχει καθετί ἀναγκαῖο γιά τή σωτηρία μας, ἀνάλογα μέ τά πνευματικά μας μέτρα.
Νά κάνετε πάντα τό καλό, νά βοηθᾶτε ὅσους ἔχουν ἀνάγκη, νά τηρεῖτε τίς ἐντολές τοῦ Εὐαγγελίου, ἀλλά νά μή νομίζετε ὅτι θ’ ἀξιωθεῖτε ν ἀπολαύσετε τά οὐράνια ἀγαθά γιά ὅλα αὐτά. Ὄχι. Θά τ’ ἀπολαύσετε μέ τήν πίστη, τή συντριβή καί τήν παράδοση τοῦ ἑαυτοῦ σας στόν Κύριο.
Ὁ Θεός μᾶς ἔπλασε «κάτ’ εἰκόνα» Του, γιά νά ζοῦμε ἑνωμένοι μαζί Του. Ἡ πτώση τῶν προπατόρων μας διέσπασε αὐτή τήν ἑνότητα. Μά ὁ φιλάνθρωπος Θεός μᾶς σπλαχνίστηκε. Δέν ἤθελε νά εἴμαστε χωρισμένοι ἀπ’ Αὐτόν, πεσμένοι καί δυστυχισμένοι.
Ἔτσι, εὐδόκησε νά στείλει στή γῆ τόν μονογενῆ Του Υἱό, πού σαρκώθηκε, ἑνώνοντας στό πρόσωπό Του τή Θεία Φύση μέ τήν ἀνθρώπινη καί δίνοντας, μ’ αὐτόν τόν τρόπο, σ’ ὅλους μας τή δυνατότητα νά ἑνωθοῦμε, μέσῳ Αὐτοῦ, μέ τόν Πάτερα.
Ὁ Χριστός, ὡς μοναδικός Θεάνθρωπος, εἶναι καί ὁ μοναδικός «μεσίτης Θεοῦ καί ἀνθρώπων» (Α΄ Τίμ. 2, 5), «ὅθεν καὶ σῴζειν εἰς τὸ παντελὲς δύναται τοὺς προσερχομένους δι' Αὐτοῦ τῷ Θεῷ» (Ἑβρ. 7, 25).
Ὅσοι, λοιπόν, πιστέψουν καί βαπτιστοῦν, μποροῦν νά συμμετάσχουν στά Θεῖα Μυστήρια καί νά ἑνωθοῦν ζωντανά μέ τό Σωτήρα Χριστό, πού θά τούς ὁδηγήσει στόν Θεό Πάτερα. Ὁ Ἴδιος τό βεβαίωσε: «Οὐδείς ἔρχεται πρός τόν Πάτερα εἰ μή δι’ Ἐμοῦ» (Ἰω. 14, 6). Νά ἡ σωτηρία, νά ἡ αἰώνια ζωή: ἡ πίστη στό Χριστό – «ὁ πιστεύων εἰς Ἐμέ ἔχει ζωήν αἰώνιον» (Ἰω. 6, 47)-, ἡ ἐκπλήρωση τῶν ἐντολῶν Του, καί ὅλων ὅσα μᾶς παραγγέλλουν οἱ θεοφώτιστοι ἅγιοί Του, ἡ συμμετοχή στά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας Του. Μέ τόν Κύριο εἶναι μόνο ἐκεῖνος πού ἀνήκει στήν Ἐκκλησία, τό θεανθρωπινο σῶμα Του.
Ἔτσι ἄν βαδίζετε, χωρίς τίς σοφιστεῖες σας, βρίσκεστε στό δρόμο τῆς σωτηρίας.
***
Μοῦ ζητᾶτε νά σᾶς πῶ, ποῦ μπορεῖτε νά σωθεῖτε μέ μεγαλύτερη ἀσφάλεια. Προσευχήθηκα γι’ αὐτό, ὅπως ἄλλωστε κάνατε κι ἐσεῖς. Ἀλλά ὁ Θεός δέν πληροφορεῖ οὔτε ἐμένα, οὔτε ἐσᾶς. Ἡ σιωπή Του σημαίνει ὅτι δέν ὑπάρχει λόγος νά προσευχόμαστε γι’ αὐτό τό θέμα.
Γιατί, καί κάτω ἀπό τίς συνθῆκες πού ζεῖτε σήμερα, τίποτα δέν σᾶς ἐμποδίζει νά σωθεῖτε. Ἡ σωτηρία ἐξαρτᾶται ἀπό τήν καλή βούληση καί τήν προαίρεση τῆς καρδιᾶς. Σ’ αὐτά ἄς προστεθεῖ καί ἡ σχετική φροντίδα. Κοιτάξτε, λοιπόν, τί ἔχετε, γιά νά τό φυλάξετε, καί τί σᾶς λείπει, γιά γιά νά τό συμπληρώσετε. Μέ ποιό κριτήριο; Τούς Μακαρισμούς, πού εἶναι γραμμένοι στό 5ο κεφάλαιο τοῦ κατά Ματθαῖον Εὐαγγελίου καί στούς στίχους 3-12. Ἀνοῖξτε τήν Καινή Διαθήκη, διαβάστε προσεκτικά τους Μακαρισμούς, βάλτε τους στήν καρδιά σας καί στή ζωή σας καί… νά ὁ Παράδεισος!
***
Παντοῦ μπορεῖ νά σωθεῖ κανείς. Ἡ σωτηρία δέν ἐξαρτᾶται ἀπό τόν τόπο καί τίς ἐξωτερικές συνθῆκες, ἀλλά ἀπό τήν ἐσωτερική διάθεση. Ἄν ἔχετε ζωντανή πίστη, ἄν δέν κάνετε ἁμαρτίες πού χωρίζουν ἀπό τό Θεό καί διώχνουν τή χάρη Του, ἄν συμμετέχετε στά Θεῖα Μυστήρια, ἄν τηρεῖτε τίς εὐαγγελικές ἐντολές καί τούς ἐκκλησιαστικούς κανόνες μέ σταθερότητα καί ἐγκαρδιότητα, τότε ζεῖτε τή σωτηρία. Δέν ἔχετε παρά νά συνεχίσετε ἔτσι ὥς τό τέλος, μέ τή μνήμη τοῦ Θεοῦ καί τοῦ θανάτου στό νοῦ καί μέ βαθειά ταπείνωση στήν καρδιά.
***
Παντοῦ μπορεῖ κανείς νά σωθεῖ καί παντοῦ νά καταστραφεῖ. Ὁ πρῶτος ἄγγελος, ὁ Ἑωσφόρος, ζοῦσε στόν οὐρανό· καί καταστράφηκε. Ἕνας ἀπόστολος, ὁ Ἰούδας, ζοῦσε κοντά στόν Κύριο τόσα χρόνια· καί καταστράφηκε.
Ἕνας ληστής σπατάλησε τά χρόνια του στίς ἀνομίες· καί μέσα σέ μία στιγμή, λίγο πρίν ξεψυχήσει πάνω στό σταυρό, σώθηκε!
Ζητᾶς τή σωτηρία; Καλά κάνεις. Ζήτα την! Εὔκολη εἶναι. Γιατί Σωτήρας μας εἶναι ὁ φιλάνθρωπος Κύριος, πού τίποτα δέν ἐπιθυμεῖ καί γιά τίποτα δέν φροντίζει τόσο, ὅσο γιά τή σωτηρία μας – «πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν Ἀληθείας ἐλθεῖν» (Α΄ Τιμ. 2, 4). Σ’ Αὐτόν, λοιπόν, νά προσεύχεσαι θερμά, ἱκετεύοντάς Τον νά σώσει κι ἐσένα.
***
«Πῶς θά σώσω τήν ψυχή μου;», ρωτᾶτε.
Παρόμοιο ἐρώτημα ἔθεσε κάποιος στόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό. Κι Ἐκεῖνος ἀποκρίθηκε: «Τήρησον τάς ἐντολάς» (Ματθ. 19, 17). Αὐτό σᾶς συμβουλεύω κι ἐγώ.
Ποιές ἐντολές; Ὅλες! Διαβάστε τό Εὐαγγέλιο. Διαβάστε τίς Ἐπιστολές τῶν ἁγίων ἀποστόλων. Μάθετε ποιό εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Καί κάντε το!
Βέβαια, δίχως τή Θεία Βοήθεια, δέν μποροῦμε νά προκόψουμε. Γι’ αὐτό, πάνω ἀπ’ ὅλα, νά προσεύχεστε.
Νά πηγαίνετε στήν ἐκκλησία συχνά, ὅποτε μπορεῖτε. Κάθε μέρα νά πηγαίνετε.
Νά ἐλεεῖτε τούς φτωχούς. Νά βοηθᾶτε τούς ἀνήμπορους. Νά συμπονᾶτε τούς δυστυχισμένους.
Νά εἶστε πράος καί εἰρηνικός. Μέ κανέναν μή μαλώνετε. Κανέναν μή μαλώνετε. Ἀγάπη καί σεβασμό σ’ ὅλους νά δείχνετε. Πνεῦμα ταπεινό καί καρδιά συντριμμένη νά ἔχετε. Ὅ,τι δοκιμασία στέλνει Θεός, μέ ὑπομονή καί εὐχαριστία νά τή σηκώνετε…
***
Ἐπιθυμεῖς τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου. Καλό ἔργο ἐπιθυμεῖς. Μολονότι ἡ ψυχή μας εἶναι ὅ,τι πιό πολύτιμο ἔχουμε, ἡ σωτηρία της εἶναι πολύ εὔκολη. Γιατί ὁ μοναδικός Σωτήρας της εἶναι Πανάγαθος, Πάνσοφος καί Παντοδύναμος. Θέλει καί μπορεῖ ὅλους νά μᾶς σώσει, φτάνει νά τό ἐπιζητοῦμε.
Ἐπιζήτηση τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλά ὁ Χριστός εἶναι παντοῦ, ὅπου εἴμαστε ἐμεῖς, ὅπου εἶσαι ἐσύ. Ἄνοιξέ Του τήν πόρτα τῆς καρδιᾶς σου, γιά νά μπεῖ. Τοῦ τήν ἄνοιξες; Μπῆκε. Τόν βρῆκες! Καί μαζί Του βρῆκες τή σωτηρία. Γιατί Ἐκεῖνος θά σοῦ τά διδάξει ὅλα.
***
Εἶναι καλό ποῦ ζητᾶτε τή σωτηρία σας. «Ζητεῖτε, καί εὐρήσετε» (Ματθ. 7, 7).
Τό αἴσθημα τῆς μετανοίας εἶναι ἐνεργό στήν καρδιά σας. Τί ἄλλο χρειάζεται; Νά ἀπέχετε ἀπό κάθε κακό καί νά κάνετε κάθε καλό. «Ἔκκλινον ἀπό κακοῦ καί ποίησον ἀγαθόν», ὅπως λέει ὁ προφήτης (ψαλμ. 33, 15). Καί αὐτή ἡ προτροπή δέν ἀφορᾶ μόνο τίς ἐξωτερικές πράξεις, ἀλλά καί τίς σκέψεις καί τά αἰσθήματα. Ἔργα, λόγια καί λογισμοί, ὅλα πρέπει νά εἶναι θεάρεστα. Αὐτό σημαίνει ἐνάρετη ζωή.
Ὁ ψαλμωδός καί πάλι λέει: «Κύριον ζητήσω· ἐξεζήτησέ σε τό πρόσωπόν μου, τό πρόσωπόν σου, Κύριε ζητήσω» (ψαλμ. 26, 8). Μ’ αὐτό ἐννοεῖ πώς ὁλόκληρη ἡ ὕπαρξή του ποθεῖ καί ἀναζητεῖ τόν Θεό. Αὐτόν σκέφτεται ἀδιάλειπτα καί Αὐτόν ἐπιθυμεῖ νά εὐαρεστεῖ μέ τή ζωή του. Τέτοιον θεῖο πόθο ἔχει στήν καρδιά του κάθε ἄνθρωπος πού θέλει νά σωθεῖ.
Τέλος καί τῷ Θεῷ δόξα!
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗ
Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ.Μ. Παρακλήτου γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει ἡ Ἱερά Μονή.
Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης
hristospanagia3.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου